Ինչպե՞ս վարվել սեփական անվտանգությունն ապահովելու համար

Նման իրավիճակներից հնարավորինս խուսափելու համար պետք է երեխային նախապես սովորեցնել ինչպես վարվել հետևյալ 16 իրավիճակներում.

 

1. Ի՞նչ անել, եթե ծնողները տանը չեն և ինչ-որ մեկը պատրաստվում է դրսից բացել դուռը:

Անհրաժեշտ է անմիջապես զանգահարել ծնողներին, այնուհետև՝ ոստիկանություն (102) կամ փրկարար ծառայություն (911): Այդ ժամանակահատվածում ծնողները կհասցնեն զանգահարել հարևաններին, որ օգնեն երեխային:

2. Արդյո՞ք կարելի է կոնֆետ վերցնել անծանոթ կնոջից:

Անծանոթներից ուտելիք, խաղալիք կամ այլ իրեր վերցնել կտրականապես արգելվում է:

 

3. Ի՞նչ անել, եթե վարդակից ծուխ է ելնում, ու տանը մեծերից ոչ ոք չկա:

Հրդեհի կամ գազի արտահոսքի վտանգի առաջացման ժամանակ պետք է անհապաղ լքել բնակարանն ու զանգել հրշեջ ծառայություն (101), փրկարար ծառայություն (911) կամ գազի սպասարկման ծառայություն (104): Արգելվում է ինքնուրույն մարել կրակը:

4. Արդյո՞ք պետք է  օգնել օգնություն խնդրող անծանոթ մեծահասակին: 

Երբ մեծահասակն օգնության կարիք ունի, նա առաջին հերթին իր հասակակիցներից դա կխնդրի, ոչ թե երեխայից: Ուստի, եթե ինչ-որ անծանոթ ձեզնից օգնություն է խնդրում, նրան պետք է անպայմանորեն մերժել ու շտապ հեռանալ:

 

5. Ի՞նչ անել, եթե քեզ վրա հարձակվում են մի խումբ շներ:

Կենդանիների դեպքում կարևորը հանգստությունը պահպանելն է ու ագրեսիա չհրահրելը: Կարելի է շներին շեղել ինչ-որ առարկայով՝ գլխարկով, անձրևանոցով և այլն: Պետք է դանդաղ հեռանալ, բայց ոչ մի դեպքում չնայել շների աչքերին կամ չշրջվել մեջքով դեպի շները:

6. Արդյո՞ք կարելի է հյուր գնալ հասակակցին, ում հետ նոր-նոր ես ծանոթացել:

Քիչ ծանոթ մարդկանց հյուր գնալ, անգամ եթե նա հասակակից է, չի կարելի:

 

7. Ի՞նչ անել, եթե տանը գազի հոտ է գալիս:

Զանգել փրկարար ծառայություն (911) կամ գազի ծառայություն (104): Սովորեցրեք երեխային խուճապի չմատնվել ու չամաչել նման տեղեր զանգելուց. լավ է կեղծ ահազանգ լինի, քան պայթյուն:

8. Եթե վերելակին սպասելիս անծանոթներ են մոտեցել, կարելի՞ է արդյոք նրանց հետ մտնել վերելակ:

Անծանոթի՝ միասին վերելակ նստելու առաջարկին պետք է միանշանակ մերժումով պատասխանել: Նման իրավիճակներում կարելի է ստել՝ իբրև թե ծնողներին է սպասում, ովքեր ուր որ է կգան:

 

9. Ի՞նչ պետք է անել, եթե նկատել ես, որ քեզ հետևում են:

Պետք է մտնել մարդաշատ տեղ՝ խանութ, վարսավիրանոց, սրճարան և փորձել զանգել ծնողներին ու հաղորդել հետապնդման մասին:

10. Ո՞ւմ առջև կարելի է բացել դուռը, եթե երեխան տանը մենակ է:

Կտրականապես արգելվում է դուռը բացել անծանոթների առջև՝ անկախ նրանց սեռից, տարիքից:

 

11. Ի՞նչ պետք է անել, եթե անծանոթը բռնել է երեխակյին ու բաց չի թողնում:

Պետք է հնարավորինս շուտ գրավել մարդկանց ուշադրությունը. կարելի է գոռալ, կռվել, նաև խփել մեքենաներին, որպեսզի ազդանշանը միանա:

12. Ի՞նչ պետք է անի երեխան, եթե կորել է մարդկանց բազմության մեջ:

Նման դեպքերում պետք է հանգստությունը պահպանել, աստիճանաբար քայլել դեպի ամբոխի ծայրը՝ աշխատելով չհեռանալ այն նույն տեղից, որտեղ որ վերջին անգամ եղել է իրեն ուղեկցող մեծահասակների հետ մինչև նրանց տեսադաշտից կորցնելը:

 

13. Ի՞նչ անել կայծակի ժամանակ փողոցում գտնվելիս:

Գտնել անվտանգ ծածկ՝ խանութ կամ շքամուտք, հեռու մնալ ջրավազաններից, մետաղական շինություններից, բարձր ծառերից:

14. Ի՞նչ անել, եթե համացանցում ինչ-որ մեկն սպառնում է երեխային կամ նրա   հարազատներին:

Ցանկացած տեսակի սպառնալիքի մասին անհապաղ պետք է հայտնել ծնողներին, ոստիկանությանը կամ վստահության ծառայություններին:

 

15. Երեխային կանչել են սառած գետի վրա խաղալու. Կարելի՞  է արդյոք գնալ:

Սառած ջրերի վրա առանց մեծահասակների սահելը միանշանակ արգելվում է:

16. Արդյո՞ք կարելի է վերցնել դեղատուփը, եթե ծնողները տանը չեն:

Որպեսզի երեխան պատկերացնի դեղերի ինքնագլուխ օգտագործման վտագը, նրան պետք է մանրամասն բացատրել դա: Երբեք չի կարելի խաղալ դեղատուփի հետ, խմել դրանում եղած կամ ուրիշներին պատկանող դեղորայքը:

 

Աղբյուրը՝ Mamul.am